ابوعلی حسین بن محمد قبّانیابوعلی حسین بن محمد بن زیاد قبّانی نیشابوری عبدی (پس از ۲۱۰-۲۸۹ هـ)، از مورخان و محدثان بزرگ خراسان در قرن سوم هجری قمری بود، به گونه‌ای که از ارکان حدیث و حافظان موثق عصر خویش شمرده می‌شد. ۱ - معرفی اجمالیابوعلی حسین بن محمد بن زیاد قبّانی نیشابوری عبدی، از محدثان بزرگ خراسان بود و بعد از سال ۲۱۰ هـ به دنیا آمد. از دوران کودکی و رشد وی چیزی در اختیار نیست، اما آورده‌اند که وی از اسحاق بن راهویه، منصور بن ابی‌مزاحم، سهل بن عثمان، عمرو بن زراره و ابراهیم بن محمد شافعی در مکه، مدینه، خراسان و عراق استماع حدیث کرده و محدثانی چون محمد بن اسماعیل بخاری، زکریا بن محمد بن بکّار و احمد بن محمد بن عبیده از وی نقل حدیث کرده‌اند. قبّانی فردی محدث، مورخ و یکی از ارکان حدیث و حافظان موثق عصر خویش در نیشابور بود و اصحاب حدیث در این شهر بعد از مسلم بن حجاج به او روی آوردند. وی ملازم با امام بخاری بوده و برای کسب حدیث، چنان‌که ذکر شد، سفرها نمود. ۲ - تاریخ وفات و مدفنقبّانی در سال ۲۸۹ هـ درگذشت و ابوعبدالله بوشنجی بر وی نماز گزارد [۱۰]
ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۶۸۰.
و سپس در مقبره حسین بن معاذ به خاک سپرده شد.۳ - آثارکتابهای المسند، الابواب، التاریخ، الکنی و اتباع الاتباع از قبّانی است. ۴ - پانویس۵ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۸۱، برگرفته از مقاله «ابوعلی حسین بن محمد بن زیاد قبّانی». رده‌های این صفحه : حافظان حدیث اهل‌سنت قرن 3 (قمری) | درگذشتگان سال 289 (قمری) | راویان صاحب کتاب | زادگان قرن 3 (قمری) | محدثان اهل‌سنت قرن 3 (قمری) | مورخان اهل‌سنت قرن 3 (قمری)
|